پرواز ریاض-تهران به افق صنعا/چرا بدون یمن توافق بی معنی است؟
تاریخ انتشار: ۳ خرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۸۲۰۵۴۲
برقراری دوباره روابط ایران و عربستان سعودی خبری حیرت آور و متعجب کننده برای جهان بود؛ تردید‌هایی بوجود آمد که آیا ایران باتوجه به مقتضیات زمان و مصالح و منافع ملی متحدان خود را رها می‌کند؟ جایگاه یمن در این توافق کجاست، به حاشیه رانده شده و یا همچنان در سازوکار‌های حمایتی جمهوری اسلامی ایران باقی مانده است؟
گروه بین‌الملل خبرگزاری دانشجو_ منطقه خاورمیانه از نظر استراتژیک ژئوپلیتیک، ژئواکونومیک و ایدئولوژیک منطقه‌ای فوق العاده مهم و راهبردی محسوب میشود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک قدرت منطقه‌ای و داعیه دار رهبری جهان اسلام و جهان تشیع در طول چند دهه اخیر توانسته است در منطقه خاورمیانه و در کشور‌هایی نظیر سوریه، عراق و در حال حاظر یمن، قدرت و نفوذ بسیاری را به دست آورد و در برخی از مناطق دیگر نظیر بحرین، که دارای اکثریت شیعه هستند و به وسیله حکام آن کشور‌ها مورد ظلم و ستم قرار می‌گیرند نیز به دنبال حمایت از آنها و کسب قدرت و نفوذ میباشد. این کشور با تعریف یک نقش منطقه‌ای برای خود و طراحی یک چهارچوب امنیت ملی منطقه‌ای جهانی به دنبال دستیابی به یکسری آرمان‌ها و اهداف اسلامی-شیعی-ایرانی و تأمین منافع و امنیت ملی برای خود و حامیان منطقه‌ای اش و افزایش نفوذ و قدرت در منطقه غرب آسیا است.
در مقابل عربستان سعودی نیز خود را رهبر جهان اسلام و اهل تسنن و برادر بزرگ دیگر کشورهای عربی و سنی منطقه غرب آسیا قلمداد می‌کند. نقشی که باعث شده است تا این کشور در راستای منافع ایدئولوژیک و ملی خود همواره به دنبال اعمال قدرت و نفوذ در میان کشورهای منطقه باشد. تعریف این نقش منطقه‌ای و موقعیت استراتژیک برای حکام عربستان باعث شده است تا این کشور همواره تلاش کند تا در کشور‌هایی که حکام آنها در راستای سیاست‌ها و منافع این کشور حرکت می‌کنند، حاکمیت‌های موجود حفظ گردند و مورد حمایت قرار گیرند و در کشور‌هایی که سیاست‌ها و خط مشی‌های آنها به سیاست عربستان سعودی نزدیک نیست به دنبال ناامنی و تغییر حاکمیت باشد. عربستان سعودی با دنباله روی از یک سیاست خارجی و امنیتی منفعت جویانه به دنبال ایجاد ناامنی و براندازی حاکمیت‌ها در کشورهای مخالف و ارائه انواع و اقسام کمک‌های مالی، تسلیحاتی نظامی و... به کشورهای دوست و هم راستا در سیاست خارجی و امنیتی در سطح منطقه است.
دنبال کردن این دو استراتژی توسط جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی باعث ایجاد تقابل استراتژیک و رقابت راهبردی بین این دو کشور در سطح منطقه خاورمیانه شده است، رقابتی که در چهار کشور سوریه، عراق، بحرین و یمن نمود آشکارتری پیدا کرده و در این کشور‌ها نوعی تقابل و دشمنی استراتژیک بین این دو کشور برقرار کرده است.
در واقع جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی دو قدرت بزرگ منطقه غرب آسیا و خلیج فارس هستند که بررسی روابط این کشور و نقش آنها در تحولات و رویداد‌های این منطقه از اهمیت بسیاری برخوردار است.
آنچه میان دو کشور ایران و عربستان سعودی بصورت آشکارا و پنهان، رسمی و غیررسمی در جریان است تقریبا شامل تمامی موارد سیاسی، اقتصادی، امنیتی و فرهنگی میشود؛ اما چه چیزی است که باعث جنگ نیابتی سعودی‌ها علیه ایران و سر دادن شعار «مرگ بر آل سعود» در شهر‌های ایران میشود؟
قطعا مواردی مانند مذهب تصنعی وهابیت و دشمنی آن با تشیع، حج و جریان‌های پیش آمده آن، رقابت منطقه ای، نفت، روابط با شرق و غرب و جهان عرب همچنین جنگ داخلی سوریه و منازعات عراق از مسائل اختلافی و بحران آفرین جدی میان دوکشور محسوب می‌شوند.
نحوه رفع و یا رسیدن به نقطه‌ای ثابت و مشترک بین دوکشور در این مسائل بسیار دشوار به نظر می‌آید طوری که نیاز جدی به مطالعه کامل موارد مذاکره شده بین دو کشور و قرارگرفتن در سیر مذاکرات و گفتگو‌های صورت گرفته در بغداد و مسقط و پکن است؛ اما باتوجه به این که ما به این موارد (حداقل فعلا) دسترسی نداریم، بنابراین تمرکز خود را معطوف به مسئله جدی‌ای به نام یمن میکنیم؛ بررسی این مورد تنها با اتکا به شواهدات و مستندات جاری به ما دانسته‌های مهم و ارزشمندی میدهد که تا اعلام رسمی به آنچه انتظار میرود شباهت بسیاری خواهد داشت.
جنگ یمن، مورد اختلافی جدی دو کشورمسئله یمن با شروع جنگ داخلی از سال ۲۰۱۴ شروع شد، حمایت غیر مستقیم و نیابتی بازیگران منطقه‌ای من جمله عربستان سعودی امری واضح بود که از سال ۲۰۱۵ با روندی سریع به حضور نظامی در شمال یمن انجامید.
مقاومت مردم یمن و کمیته‌های مردمی یمنی در برابر دولت غیرقانونی و مستعفی یمن و همچنین تهاجمات خارجی سعودی-اماراتی حمایت جمهوری اسلامی ایران را از مظلومانی که در یمن تحت ظلم مستمر این تهاجمات قرار میگرفتند را در پی داشت.
این روند با قطع روابط ایران و عربستان سعودی در سال ۲۰۱۶ تسریع شد و تا حد رویارویی مستقیم نظامی هم درحال پیشروی بود.
جایگاه یمن در توافق ایران و عربستانبدون در نظر گرفتن مسئله یمن توافق بین ایران و عربستان بی معنی است؛ در واقع فراتر از بحث ایدئولوژیک و انسانی در قضیه یمن، بحث استراتژیک منطقه‌ای و راهبرد دفاعی-امنیتی جمهوری اسلامی ایران و پادشاهی عربستان سعودی اجازه اخذ تصمیمی بدون مدنظر قراردادن این مسئله را نمیدهد؛ بنابراین چگونگی راه حل رسیدن به صلح و پایان جنگ فرسایشی یمن در دستور کار مذاکرات طرفین گنجانده شده است چرا که از موارد جدی تشدید تنش‌ها بین ایران و عربستان همین بحث یمن بوده و هست.
برای پی بردن به آنچه به عنوان بروزات کوتاه مدت و فوری این توافق بر مسئله یمن است میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
اعلام آتش بس توسط طرف‌های درگیر جنگ قبل از اعلام رسمی توافق حضور هیئت سعودی-اماراتی در صنعا و برگزاری دور اول مذاکرات با انصارالله تبادل گسترده اسرای یمنی و سعودی بین طرفین کم رغبت شدن عربستان سعودی به طرف صهیونیستی و توقف دریافت پرواز‌های اسرائیلی رفع حصر و اجازه فعالیت به بندر الحدیده و فرودگاه صنعا ایران شریکی قابل اعتماد استجمهوری اسلامی ایران از همان بدو تاسیس داعیه دار حمایت از مظلومان، مستضعفان و مسلمانان جهان را داشته و دارد و در اثبات این مهم هم از هیچ تلاشی دریغ نکرده است.
از حمایت کامل حکومت مشروع و قانونی بشار اسد در سوریه گرفته تا تقویت محور مقاومت در منطقه؛ آنچه این توافق درحال روشن کردن آن است، جهت یافتن جریان صلح و آشتی بین عربستان سعودی و هر آنچه که مرتبط با ایران است میباشد؛ از یمن و سوریه گرفته تا حزب الله و گروه‌های دیگر مقاومت.
در مقابل هیچگاه ایالات متحده نتوانسته اثبات کند که شریکی قابل اعتماد و دائمی است بطوری که با تمام بهایی که سعودی‌ها در راه حفظ اتحاد و نزدیکی خود با آمریکایی‌ها پرداختند، ضربات سخت نظامی که خوردند و بدترین توهین‌ها و خیانت‌هایی که از سوی ایالات متحده آمریکا دیدند، آخر سر نیز کاملا درمانده در مقابل مقاومت نیرو‌های یمنی دست خالی ماندند تا جایی که تقریبا از آمریکا روی برگردانده و به سمت چین رفتند؛ در بحث جنگ اوکراین هم هیچگاه هیچکدام از کشورهای عربی اقدام به حمایت مستقیم از اوکراین نکرده و همواره موضع حمایت غیرمستقیم خود از روسیه را حفظ کردند.
منبع: خبرگزاری دانشجو
کلیدواژه: از سرگیری روابط ایران و عربستان عربستان سعودی جنگ یمن تحولات یمن ایران و عربستان سعودی جمهوری اسلامی ایران منطقه ای دو کشور
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت snn.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری دانشجو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۸۲۰۵۴۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
چالش‌های میزبانی جام‌جهانی ۲۰۳۴ / دلار‌های نفتی عربستان قرار است چگونه هزینه شوند؟
به گزارش صدای ایران از یورونیوز فارسی،ده سال مانده به زمان برگزاری جام جهانی فوتبال در عربستان سعودی، این کشور مشغول گسترش و بهبود زیرساخت‌های خود برای میزبانی از بزرگترین فستیوال فوتبال ملی در جهان است.
جایی که حکومت پادشاهی باید استادیوم‌ها، هتل‌ها و شبکه‌های حمل و نقل خود را به شکل قابل توجهی بهبود و گسترش دهد. خبرگزاری فرانسه در گزارشی به این مسئله پرداخته و اضافه می‌کند که زیرساخت‌ها دغدغه اصلی این پادشاهی نفت‌خیز نفت است، تنها کاندیدای برگزاری جام جهانی ۲۰۳۴ که به زودی رسما این میزبانی را از سوی فیفا دریافت خواهد کرد.
عربستان صادرکننده نفت خام فاقد منابع نیست، اما برای تلطیف وجهه خود به عنوان یک کشور محافظه‌کار و اسلام‌گرای افراطی تلاش می‌کند با جذب سرمایه‌گذار خارجی این نقیصه را برطرف کند.
این کشور با سرمایه هنگفت ۵۰۰ میلیارد دلار در پروژه شهری آینده‌نگر و بلندپراوزانه نئوم می‌خواهد تصویری از آینده را ارائه نماید. صرف نظر از اینکه این ایده جاه‌طلبانه تا چه اندازه عملی و اجرایی خواهد بود، بیشتر نمایانگر تمایل ولیعهد ماجراجوی سعودی برای نمایش و جلب توجهات جهانی است.
چالش استادیوم‌ها
برای میزبانی جام جهانی ۲۰۲۴ عربستان به ۱۴ ورزشگاه با ظرفیت دست‌کم ۴۰ هزار نفر نیاز خواهد داشت تا بتوانند پذیرای ۴۸ تیم حاضر در جام جهانی باشند، اما در حال حاضر تنها دو ورزشگاه آماده هستند؛ استادیوم ملک عبدالله در جده و استادیوم بین‌المللی ملک فهد که در ریاض در حال بازسازی است.
این کشور که دارای لیگ فوتبال معتبری است حدود ۳۰ زمین دیگر هم دارد، اما بیشتر آنها قدیمی، کوچک و یا احاطه شده توسط پیست‌های دو و میدانی هستند که دیگر در دنیای فوتبال مرسوم نیستند.
یکی از مقامات فدراسیون فوتبال عربستان به خبرگزاری فرانسه می‌گوید: «ما هنوز ده سال در پیش داریم که در طی آن وضعیت استادیوم‌ها به طور اساسی تغییر خواهد کرد.» او که نخواست نامش فاش شود، افزود: «این یک چالش بزرگ است، اما ما بر آن غلبه خواهیم کرد.»
اسکان و حمل و نقل
علاوه بر جام جهانی فوتبال، این کشور بیابانی با جمعیت ۳۲ میلیون نفر میزبان جام ملت‌های آسیا ۲۰۲۷، بازی‌های آسیایی زمستانی ۲۰۲۹ و همچنین بازی‌های آسیایی ۲۰۳۴ نیز خواهد بود. برگزاری بازی‌های زمستانی در این کشور بیابانی و کویری انتقاد طرفداران محیط زیست را به همراه داشته، اما پادشاهی سعودی می‌خواهد بدون توجه به این انتقادات تمام این فرآیند‌ها را به مدد دلار‌های نفتی طی کند.
قطر همسایه، که میزبان اولین جام جهانی در خاورمیانه در سال ۲۰۲۲ بود، قبل از این رویداد تا ۲۲۰ میلیارد دلار سرمایه گذاری کرد که زیرساخت‌های مربوطه را نیز شامل میشود.
عربستان سعودی در حال حاضر ساخت دو استادیوم جدید را آغاز کرده است: استادیوم بین المللی ملک فهد در قیدیه، پروژه‌ای بزرگ در خارج از پایتخت، و استادیوم دیگری در شهر دمام، در شرق کشور. هر دو این استادیوم‌ها قرار است دو سال دیگر افتتاح شوند.
به گفته یک مقام سعودی، طراحی یک استادیوم جدید در دیریه در نزدیکی ریاض نیز از پیش تصویب شده، در حالی که رسانه‌های محلی گفتند که مناقصه‌های ساخت و توسعه زمین‌های فوتبال به‌زودی به ارزش ۲.۶۹ میلیارد دلار آغاز میشود.
اما این کشور تنها به استادیوم‌ها نیاز ندارد و حمل و نقل و اسکان طرفداران هم در شهر‌های میزبان این مسابقات یعنی در ریاض، جده، دمام و اب‌ها و همچنین در قیدیا و نئوم نیز حائز اهمیت است.
حسین ماهران، معمار، در کنفرانسی درباره طراحی و ساخت استادیوم که در ماه فوریه در ریاض برگزار شد، به خبرگزاری فرانسه گفت: «عواملی مانند اسکان و حمل و نقل عمومی در داخل و بین شهر‌ها هنوز باید توسعه یابد. اما واضح است که پادشاهی قاطعانه به این راه متعهد است.»
چالش عمده آب و هوا
گرما، در کشوری که دمای هوا در تابستان از ۴۰ درجه سانتیگراد فراتر میرود، چالش دیگری برای کشور میزبان است، اگرچه یاسر المصحال، رئیس فدراسیون فوتبال عربستان سعودی سال گذشته گفت که پادشاهی آماده است تا این رویداد را در تابستان مانند زمستان برگزار کند.
رضوان درویش، رئیس شرکت تهویه مطبوع عربستان سعودی گرین ایر به خبرگزاری فرانسه می‌گوید: «در حال حاضر برنامه‌های خنک کننده برای سه ورزشگاه مورد استفاده لیگ عربستان وجود دارد که ستاره‌های جهانی مانند کریستیانو رونالدو و نیمار را به خود جذب کرده است.»
فراتر از زیرساخت‌های فیزیکی، عربستان سعودی همچنین باید منابع انسانی لازم برای مدیریت سایت‌ها، از امنیت گرفته تا نظافت، از جمله تهیه بلیط و پذیرایی را نیز در نظر بگیرد.
لی کولیر، از گروه مشاوره STRI، با برآورد این که کشور خلیج فارس به جای واردات نیروی کار به دنبال آموزش سعودی‌ها خواهد بود، تاکید کرد که این یک چالش بزرگ خواهد بود.
در فاصله یک دهه مانده تا زمان برگزاری جام جهانی فوتبال در عربستان سعودی این کشور با چالش‌های قابل توجهی رو به رو خواهد بود که امیدوار است به مدد دلار‌های نفتی، مدیریت و مشاوره خارجی و همچنین تربیت نیروی انسانی مناسب بتواند از پس آن برآید.
خودکشی از رزیدنتها به پزشکان رسیده؛ چرا دکتر سمیرا آلسعیدی خودکشی کرد؟/ «خودکشی پزشکان بهمثابه یک انتحار اجتماعی است»